Forkynning var á endurbótum á  Hafnarfjarðarvegi frá Vífilsstaðavegi að Lyngási í samvinnu Garðabæjar og Vegagerðar ríkisins og gerði LHM umsögn um þessa framkvæmd.

Innanríkisráðuneytið (Samgönguráðuneytið í dag) óskaði eftir umsögn LHM um tillögur í öryggisátt frá Rannsóknarnefnd samgönguslysa (RNSA), sem koma til vegna rannsóknar á banaslysi sem varð í umferðinni þann 21. desember 2015 þegar ekið var aftan á mann á reiðhjóli á Vesturlandsvegi.

Umsagnarnefnd Landssamtaka hjólreiðamanna (LHM) hefur skoðað forkynningu vinnslutillaga vegna breytinga á svæðisskipulagi höfuðborgarsvæðisins 2040. Vinnslutillagan felst í að festa legu samgönguása fyrir Borgarlínu og að skilgreina viðmið um uppbyggingu á áhrifasvæðum.

Umsagnarnefnd Landssamtaka hjólreiðamanna (LHM) hefur skoðað lýsingu deiliskipulags fyrir brú yfir Fossvog fyrir gangandi, hjólandi og almenningsvagna sem Reykjavíkurborg auglýsti með athugasemdarfresti til 20. apríl 2017.  Samtökin gerðu eftirfarandi umsögn um skipulagslýsinguna.

Greinargerd LHM vegna slyss í Ártúnsbrekku 21. desember 2015

Umsagnarnefnd Landssamtaka hjólreiðamanna (LHM) hefur skoðað uppdrátt af legu nýs hjólastígs meðfram Kringlumýrarbraut frá Suðurhlíðum í Reykjavík að Sæbóli í Kópavogi. Stígurinn kemur í stað eldri stígs fyrir gangandi og hjólandi sem er með blindhornum og hefur skerta stígsýn. Samtökin gerðu eftirfarandi umsögn um uppdráttinn.

Umsagnarnefnd Landssamtaka hjólreiðamanna (LHM) hefur skoðað tillögu að deiliskipulagi Þingvallavegar.

Samtökin vilja gera eftirfarandi umsögn um deiliskipulagið.

Umsagnarnefnd Landssamtaka hjólreiðamanna (LHM) hefur skoðað tillögu að deiliskipulagi opins svæðis milli Seljahverfis og Efra Breiðholts þar sem er lagt til að gerð verði göngubrú yfir Breiðholtsbraut ásamt viðeigandi göngu- og hjólatengingum um skipulagssvæðið. Samtökin gerðu eftirfarandi umsögn um deiliskipulagið.

Umsagnarnefnd Landssamtaka hjólreiðamanna (LHM) hefur skoðað tillögur um breytingu á deiliskipulagi hjá HR. Í breytingunni felst stækkun á deiliskipulagssvæðinu þar sem gert er ráð fyrir fjölgun háskólaíbúða á svæði Háskólans í Reykjavík  og hækkun húsa að hluta. Á tveimur lóðum í krika Flugvallarvegar og Nauthólsvegar er gert ráð fyrir annars vegar lóð fyrir skólahúsnæði og hins vegar lóð fyrir íbúðarbyggð.  Samtökin gerðu eftirfarandi umsögn um deiliskipulagið.

Umsagnarnefnd Landssamtaka hjólreiðamanna (LHM) hefur skoðað tillögu um breytingu á aðalskipulagi Reykjavíkur, Nauthólsvegur-Flugvallarvegur, breytt landnotkun, fjölgun íbúða á byggingarreit nr. 1 og breytt lega stíga og niðurfelling undirganga. Samtökin gerðu eftirfarandi umsögn um aðalskipulagið.

Umsagnarnefnd Landssamtaka hjólreiðamanna (LHM) skoðaði tillögu að deiliskipulagi fyrir vestursvæðiið á Seltjarnarnesi.  Samtökin gerðu eftirfarandi umsögn um skipulagstillöguna.

Umsagnarnefnd Landssamtaka hjólreiðamanna (LHM) skoðaði tillögu að endurskoðuðu aðalskipulagi fyrir Seltjarnarnesbæ.  Landssamtök hjólreiðamanna (LHM) telja margt jákvætt fyrir vistvænar samgöngur í tillögu að endurskoðun aðalskipulags Seltjarnarnesbæjar og eru samtökin almennt ánægð með tillögurnar þó þau geri einnig nokkrar athugasemdir. Samtökin gerðu eftirfarandi umsögn um aðalskipulagið. 

Umsagnarnefnd Landssamtaka hjólreiðamanna (LHM) skoðaði tillögu að skipulagslýsing fyrir Fossvogsbrú og þróunarsvæði á Kársnesi. Samtökin gerðu eftirfarandi umsögn við skipulagslýsinguna.

Umsagnarnefnd Landssamtaka hjólreiðamanna (LHM) skoðaði tillögu að deiliskipulagi fyrir Kringlumýrarbraut  frá Miklubraut að Bústaðavegi. Deiliskipulagið nær yfir Kringlumýrarbraut og nærumhverfi hennar, frá Miklubraut að frárein upp á Bústaðaveg. Í tillögunni felst að komið er fyrir forgangsleið fyrir almenningssamgöngur í norður- og suðurátt ásamt því að skilgreina hjóla- og gönguleið og hljóðvegg meðfram lóðum við Stigahlíð. Samtökin gerðu eftirfarandi umsögn um deiliskipulagið. 

Landssamtök hjólreiðamanna gerðu umsögn um til­lögu til þingsálykt­un­ar um fjög­urra ára sam­göng­uáætl­un fyr­ir árin 2015–2018.

Hér má lesa Ársskýrslu Landssamtaka hjólreiðamanna 2015 sem samþykkt var á aðalfundi LHM 2016

Ársskýrsla LHM 2015  

Á heimasíðu LHM birtist pistill árið 2014 um innflutning reiðhjóla á tímabilinu 1999 til 2013. Til stóð að taka saman nýjan pistil um innflutninginn árin 2014-2105 en við undirbúning kom í ljós að tollflokkun reiðhjóla og rafmagnshjóla hefur ekki verið breytt eins og LHM lagði til á sínum tíma.

Á samfélagsmiðlum hefur verið nokkur umræða um það að bílum sé lagt á nýjum hjólastígum sem liggja meðfram götum en þessi ósíður hindrar umferð hjólandi og gangandi um stíga og gangstéttir.

Vegna anna náðu sjálfboðaliðar LHM ekki að vinna formlega umsögn um þessa skýrslu en Morten Lange sendi eftirfarandi punkta í eigin nafni fyrir hönd LHM.

Í haust varð LHM þess áskynja að unnið væri að hönnun hjólastígs sem liggja á hringinn í kringum Seltjarnarnes. Um er að ræða að tvöfalda núverandi stíg og byggja hjólastíg samsíða honum meðfram Norðurströnd að Gróttu og sunnan við Bakkatjörn að Suðurströnd.

Umsögn Landssamtaka hjólreiðamanna vegna draga að frumvarpi um breytingu á náttúruverndarlögum

Forhönnunin var kynnt á fundi með LHM, Landmótun og Hnit og fulltrúum frá Reykjavíkurborg. Málið var tekið fyrir á stjórnarfundi LHM 16. september s.l.

Ályktun stjórnar LHM um Hjólreiðaáætlun Reykjavíkur 2015- 2020 - Reykjavík 10. ágúst 2015

Beinist til Umhverfis- og skipulagssvið Reykjavíkurborgar:  Sent til: Kristinn Jón Eysteinsson <This email address is being protected from spambots. You need JavaScript enabled to view it.>

Í hjólreiðaáætlunin er talað um skipun starfshóp og helstu verkefnin skv. erindisbréfi tilgreind.

• 1.      Aðstæður til hjólreiða, kortlagning aðstöðu í og við skólabyggingur og úrbótatillögur.
• 2.      Kynningarátak
• 3.      Fjölgun hjólastæða, hjólamerkinga og skiltun
• 4.      Staða í stjórnkerfi
• 5.      Samvinna við atvinnulífið
• 6.      Mælanleg markmið

Það er vel að áætlunin sé endurskoðuð og þetta er góð áætlun sem stjórn Landssamtaka hjólreiðamanna tekur heils hugar undir. Lítið er þó fjallað um stöðu hjólreiða í stjórnkerfinu, ekkert er fjallað um hjólreiðar barna á skólatíma (t.d. í sund) og ekkert er fjallað um hjólreiðaferðamennsku.

Það vantar að gefa hjólreiðum aukið vægi í stjórnkerfi borgarinnar með því að þar sé sérstakt embætti með nauðsynlegt vægi til að vera leiðandi í málefnum hjólandi umferðar. Slíkt þekkist í nágrannalöndum og víðar s.s. Portland og New York.

Hér koma okkar athugasemdir.„rauður  skáletraður texti er úr hjólreiðaáætluninni“

Kafli um markmið:

„meginmarkmið Hjólreiðaáætlunar 2015-2020 [er] að auka hlutdeild hjólreiða í öllum ferðum í borginni.“

Ferðavenjukannanir sem eru gerðar í miðjum haustlægðum í október og nóvember gefa ekki endilega rétta sýn á hlutdeild hjólreiða yfir árið og það væri æskilegt að bæta aðferðirnar. Að fjölga könnunum og dreifa þeim betur yfir árið, gæfi haldbærari upplýsingar. Markið um hlutdeild ætti að setja mun hærra en gert er í Aðalskipulagi (sem miðar þá væntanlega við þennan gallaða mælikvarða) og miða frekar við það sem best gerist í svipuðum borgum í nágrannalöndum.

„Hjólreiðakerfið skal vera byggt upp af vönduðum og fjölbreyttum lausnum sem henta við ólíkar aðstæður“

Betra væri að segja

Hjólreiðakerfið skal byggt upp af vönduðum lausnum sem taka mið af bestu fáanlegu þekkingu og miða að fjölbreytileika fólks sem hjóla og tilgangi hjólreiða.

Því ber að fagna að áfram verði unnið eftir hönnunarleiðbeiningum Reykjavíkurborgar.  Stjórn LHM telur að full þörf sé  á því að yfirfara núverandi stíga með hliðsjón af þeim og laga þá þannig að þeir standist þær lágmarkskröfur sem þar eru settar fram.

Einnig þarf átak í að hreinsa upp leifarnar af hinum svokölluðu 1+2 merkingum en þær eru  slysagildrur. Þar er skilið á milli gangandi og hjólandi með óbrotinni línu þar sem hjólandi umferð í báðar áttir er ætlað að deila rými sem dugar varla fyrir aðra áttina.

Áhyggjur vekja ummæli sem höfð voru eftir Hjálmari Sveinssyni á mbl.is 4. ágúst 2015 og virðast geta boðið endurvakningu þessa vonda fyrirbæris: 

„Fótgangandi og hjólandi fólk á alveg að geta deilt sama stíg, sem aðskilinn er með áberandi línu, ef farið er varlega,“ sagði Hjálmar.

Enn fremur er þörf á átaki við að lagfæra sjálfvirknibúnað í umferðarstýringum þannig að hann þjóni þeim fjölbreyttu farartækjum sem nota götur borgarinnar. Það er löngu þekkt að skynjarar við umferðarstýrð ljós skynja víðast ekkert nema bifreiðar og hjólandi er ekki boðinn neinn annar valkostur en að fara yfir á rauðu.

Sumstaðar er þetta viðurkennt vandamál eins og í Idaho þar sem umferðarreglur leyfa hjólandi að fara yfir á rauðu ljósi meti hjólandi vegfarandi það öruggt og ekki til óþæginda fyrir aðra og París er að prófa sig áfram með svipað á völdum stöðum. Hér er regluverkið annað og klárlega brotið á rétti hjólandi með núverandi fyrirkomulagi og úrbóta þörf áður en fleiri ákveða að hunsa reglur sem ekki virðist hægt að fylgja. Ef þetta skyldi þykja of stór og þung verkefni, þá væri eitt skref í áttina að funda um málið, búa til yfirlit umferðarstýringa og setja upp lítil upplýsingaskilti eða merkingar á malbikið sem sýna hvar stýringarnar eru.

Mikið hefur breyst frá því hjólreiðar voru leyfðar á gangstéttum, stærri og hraðskreiðari vélknúin tæki eru komin til sögunnar og fara illa saman með gangandi umferð á öllum gangstéttum. Það mætti skoða að í stað þess að setja þau undir þau ákvæði sem annars gilda um reiðhjól væru þau í sér flokki. Þeim væri líkt og reiðhjólum aðallega ætlað að ferðast um á akbrautum en leyft að nota stærri stíga meðfram þungu umferðargötunum þar sem hönnun þeirra bíður upp á það með tilliti til hraða þessara farartækja og væru þeir stígar þá sérstaklega merktir með skiltum. Klárlega eiga þessi farartæki ekki heima á öllum gangstéttum s.s. þröngum gangstéttum eldri hverfa. 

„Ásamt því verður farið í fjölbreyttar aðgerðir aðrar en framkvæmdir sem kalla má mjúkar aðgerðir til að fjölga þeim sem hjóla.“

Það mun vera mörgum óljóst hvaða skilning ber að leggja í mjúkar, þó það komi fram í samhenginu. Kannski er til betra orð.  En það væri hvort sem er mikilvægt að setja strax fram nokkur dæmi, eða vísa í aðgerðir „III  -Auknar hjólreiðar barna og unglinga“  og „IV - Fjölgun þeirra sem hjóla til vinnu“..

Það má benda á kennslu í Hjólafærni (Bikability) sem álitlegan kost líkt og gert er í Bretlandi og víðar. Bæði til ákveðinna árganga í skólum og regluleg opin námskeið fyrir fullorðna sem vilja læra hvernig best er að bera sig að og öðlast það sjálfsöryggi í umferðinni til að það nái að tileinka sér þennan fararmáta.

„3-5% af árlegu fjármagni Reykjavíkurborgar til eflingar hjólreiða verði varið í þessar mjúku aðgerðir.“

Það má velta því fyrir sér hvort þetta sé nægilegt fjármagn til að standa fyrir kynningarátaki, efla samvinnu við atvinnulífið, standa fyrir fræðslustarfsemi, t.d. opin námskeið í Hjólafærni og e.t.v. stofna embætti umboðsmanns virkra samgangna í ljósi þess mikla sparnaðar sem hver sem gengur eða hjólar hefur fyrir samfélagið.

Það má líka gefa ljós, bjöllur, endurskin á ökkla, gefa út leiðbeiningar, fræðsluefni, birta auglýsingar o.fl.ofl.

Af þessu má líka skilja að 95-97% af öllu fjármagni fari í framkvæmdir. Kostnaður við framkvæmdir sem eru blandaðar, þ.e. þar sem gatan, stokkar og lagnir sem henni tengjast eru endurnýjaðir auk lagningar hjólreiðastíga má ekki skrifast alfarið sem hjólreiðaframkvæmdir! Það er þó vissulega fagnaðarefni að hjólreiðastígar séu lagðir samfara endurnýju stokka og lagna.

„Hlutfall hjólaleiða af heildar stígakefinu sem eru aðgreindar frá bílum og gangandi verði 6% árið 2017 og 8% árið 2020.“

Það eru margar leiðir til að fjölga þeim sem hjóla til samgangna. Það er hægt að fjölga hjólreiðamönnum með lækkuðum umferðarhraða (t.d. með þrengingum), göngugötum og samrými (e. shared space) en slíkar aðgerðir væru þvert gegn þessu markmiði.  Aðskilnaður er góð leið til að auka öryggistilfinningu hjólreiðamanna einkum yngri hjólreiðamanna, fólks í eldra kantinum og kvenna. Það er þó ekki víst að hann sé alltaf besta lausnin t.d. þar sem um margar þveranir er að ræða. Aðskilnaður getur verið leið að markmiði en þarf ekki endilega að vera markmið í sjálfu sér.

„hjólastæði við alla grunnskóla fyrir 20% af nemendum og starfsfólki“.

Það er frábært að fjölga hjólreiðastæðum og  gott ef  helmingur þeirra verði yfirbyggður. Stæðin þurfa að vera stellvæn. Þá eiga stæðin að vera  örugg, þ.e. að þau séu falin þannig að þjófar og skemmdarvargar geta stundað sína iðju í friði. Það væri einnig athugandi að hafa eftirlitsmyndavélar á stærri hjólreiðastæðum til að koma í veg fyrir stuld og skemmdarverk.

Kannski er rétt að meta þörfina fyrir hjólreiðastæði á hverjum skóla fyrir sig og ætla mætti að þörf væri á fleiri stæðum í gagnfræðiskólum eins og Hagaskóla, Laugalækjarskóla og Réttarholtsskóla eða í miðbæjarskólum eins og Austurbæjarskóla.

Minnum á leiðbeiningar borgarinnar um hjólastæði sem voru í fyrstu hjólreiðaáætluninni. Þær eru í ágæti samræmi við á þessa staðla frá Sustrans á Bretlandi um hvernig hjólreiðastæði eigi að vera :

http://www.tfw.org.uk/documents/SustransCycleparkingsheetFF37_000.pdf

Framkvæmdir og aðgerðir 2015 - 2020

Við fögnum þeirri uppbyggingu sem áætluð er og erum boðin og búin til að veita umsögn við einstaka framkvæmdir. E.t.v. ætti framkvæmdaáætlunin að vera sjálfstæð áætlun og að hún væri endurskoðuð á tveggja ára fresti enda hröð þróun í öllu sem nú tengist hjólreiðum og öðrum vistvænum samgöngum. Þar má einkum horfa til aukinnar notkunar rafmagnshjóla og hugsanleg aukning í rafmagnsvespum.

Rétt væri að halda opna kynningarfundi um einstaka framkvæmdir og gefa sem flestum færi á að tjá sig um þær.

Við teljum mikla þörf á betri þverunum við stór gatnamót. Þar eru hlykkjur, lengri bið til að komast yfir en fyrir bílaumferðina, og stundum þvottabretti, sökum þess að malbíkið og undirlagið sé of deigt undir bílunum.

Við gefum okkur betri tíma til að rýna í fyrirhugaðar framkvæmdir en möguleg önnur verkefni væru:

·         sérstakar þveranir fyrir hjól meðfram Miklubraut yfir Kringlumýrarbraut og Lönguhlíð og meðfram Kringlumýrarbraut yfir Miklubraut

·         hjólastígur meðfram Suðurlandsbraut frá Engjavegi að Langholtsvegi

·         betri tenging stígs (brú/undirgöng/hjólaljós) meðfram Bústaðavegi yfir Hringbraut/Miklubraut við stíg á Snorrabraut og/eða við Rauðarárstíg

"Lögð verður sérstök áhersla á góðar og betrumbættar þveranir hjólaleiða yfir gatnamót. Í því tilliti verður gerð greining á mögulegum valkostum þverana, þ.e. undirgöng, brú eða í plani, meðal annars m.t.t. öryggistilfinningar notenda á stígum. Greiningin tengist markmiðinu um aukna öryggistilfinningu og jákvætt viðhorf fólks til hjólreiða"

Við viljum gjarna hafa tækifæri til að koma með athugasemdir þegar þessi greining verður gerð.

Auknar hjólreiðar barna og unglinga

Það virðist oft undir skólastjórnendum sjálfum háð hvort stefnt sé að auknum hjólreiðum. Hjólreiðar (yngri barna) eru bannaðar á skólalóðinni og ákveðin hræðsluvæðing virðist vera í gangi um að hjólreiðar sé hættulegar. Yngstu börnunum er ekki leyft að hjóla á frístundaheimili. Stórum fjárhæðum kann að vera eytt í skólaakstur t.d. í sund og menningarferðir sem væri nánast örugglega betur varið í eflingu hjólreiða.

Það er lykilatriði að foreldrar taka þátt í þessari vinnu.

Fjölgun þeirra sem hjóla til vinnu

LHM og sérstaklega aðildarfélag þess Hjólafærni fagna því að leitað verði samstarfs við ASÍ, þar sem Hjólafærni hafa líka séð að ASÍ ætti að vera ákjósanlegur samstarfsaðili. Festa vinnur nú þegar með framsækin fyrirtæki frá stjórnunarhliðinu og virðist ná góðri tengingu.

Ofar í skjalinu er sett fram : "Mikilvægt er að skapa hjólreiðum þannig umhverfi að allir telji ákjósanlegt að fara ferða sinna hjólandi, óháð kyni og aldri."   LHM tekur heilshugar undir þetta og telur jafnframt að rétt sé að leggja áherslu á mannvirki og hvatningu sem getur gert það að verki að fleiri og fjölbreyttari hópar sjá hjólreiðar til samgangna sem valkost. En það heyrast til dæmis raddir um að hjólareinar sem hluti af akbraut, frekar en stígar við hliðina á gangstétt væri æskilegt. Við gerð nýja hjólreiðaáætluninnar og þegar er unnið eftir henni ber að hafa líka í huga þann stækkandi hóp sem vill og getur hjólað hratt og höndlar samvistina við bílaumferð ágætlega, nema þar sem umferð og hraði er mjög mikill. Menn kunna að halda að  MAMIL (Middle-aged men in Lycra) passa bara við lýsinguna en þetta er stærri hópur en svo. Hópurinn kann einnig að vera þeir sem hjóla hratt í vinnuna en hjóla hægt til baka og vilja góða, græna upplifun. Þetta gætu líka verði þeir sem sækja barn í leikskóla eða vilja hjóla í góðum félagsskap. Hver einstaklingur getur verið margari „týpur“ sama daginn.
Það mætti leita til LHM og e.t.v. keppnisfélaganna um hvar skóinn kreppir hvað mest fyrir þá sem hjóla hratt. Hvað þarf til að æfingar geti færst af stígum með blindhornum og mörgum gangandi og/eða hægfara hjólreiðamönnumi. Kannski er endurnýjun malbiks efst á Rafstöðvarvegi meðal þess sem gæti hentað slíkum hópi. Stígurinn sem þar kemur mun ekki nýtast þeim sem eru vanir að bruna niður veginn.

Litaðar lykilleiðir og merkingar við hnútpunkta

Þar sem formaður LHM er aðili að þessari vinnu í gegnum starf sitt hjá Vegagerðinni verða ekki gerðar athugasemdir í þessari umsögn. Það er gott að þessi vinna er komin í gang.

Hjólreiðar og almenningssamgöngur

Hjólreiðamenn ættu að geta fengið að samnýta sumar sérreinar almenningssamgangna. Yfirbyggð hjólreiðastæði munu fjölga þeim sem samtvinna hjólreiðar og almenningssamgöngur. Hjólaleigur munu einnig gera það. 

Það er ekki nóg að huga að samvinnu hjólreiða og almenningsamgangna. Það þarf að ákveða hvernig eigi að gera það og hver eigi að gera það.

Viðhald og vetrarþjónusta

„Gerð verði úttekt á ástandi hjólaleiða til að meta þörf á viðhaldi.“

Mætti vera:

„Gerð verði úttekt á ástandi hjólaleiða með hliðsjón af hönnunarleiðbeiningum Reykjavíkurborgar til að meta þörf á viðhaldi.“

Í þessari úttekt mætti meta núverandi hjólaleiðir með tilliti til hönnunarleiðbeininganna og bæta leiðir þannig að þær standist þau viðmið sem þar eru sett fram.

Það þarf að hreinsa stíga árið um kring. Ekki dugar að sópa sandinn einu sinni á vorin heldur í hvert skipti sem snjóa léttir því þá verður sandurinn að slysagildrum.

Það væri athugandi að innleiða færðarskráningu stofnstíga.

Rétt væri að búa til viðhaldsáætlun t.d. varðandi holótta stíga og þar sem djúp hjólför myndast þvert á hjólaleiðir.

Samstarf um lög og reglugerðir

Þær reglur og umferðarstýringar sem setja þarf hættulegum ökutækjum líkt og bifreiðum til að halda í skefjum og lágmarka þann gríðarlega skaða sem umferð þeirra fylgir, í slysum og eignatjóni ár hvert, þurfa ekki endilega að vera nákvæmlega þær sömu fyrir t.d. reiðhjól. Fleiri dæmi má nefna eins og borgir þar sem almennt má hjóla á í báðar áttir þó einstefna sé á akstri bifreiða, regla sem hefur gefist vel þar sem hún hefur verið prófuð.

Hjólaleigur

Á Íslandi er rafmagn ódýrt og því líklegt að hér gæti byggst upp rafmagnshjólaleiga sem yrði einstök á veraldarvísu. Hér mætti e.t.v. kalla eftir samvinnu við Háskólasamfélagið, Verkfræðingafélagið, ON og okkur í stjórn LHM.

Vinnustaðurinn Reykjavíkurborg

Frábært en það vantar samt markmið um fjölda þeirra sem ættu að nýta sér slíkan styrk.

Kafli sem vantar : Samstarf

LHM hefur mikinn hug á að fjölga þeim sem hjóla til vinnu, í ræktina, í búðina, til frístunda, til ferðalaga og jafnvel til keppni. Í störfum okkar höfum við lagt margt til málanna, rekum myndarlegar heimasíður, gefum út bæklinga, stöndum fyrir ráðstefnum og sækjum þær sjálf. Þetta er allt meira og minna gert í sjálfboðaliðavinnu og við myndum fagna því að geta ráðið starfsmann til að sinna þessari vinnu að einhverju leyti.  Velvilji og fjármögnun Reykjavíkurborgar, Ferðamálastofu (m.a. í tengslum við hjólreiðaferðamennsku), hjólreiðaklasans á Íslandi og félagsmanna aðildarsamtaka LHM  gæti hér skipt sköpum. Þegar fyrrverandi umhverfisborgarstjóri Kaupmannhafnar heimsótti borgarstjóra Reykjavíkur, Dag B. Eggertsson í Evrópskri samgönguvikunni haustið 2014, var eitt af áhersluatriðum hjá honum auk þess að bæta vegvísun með skiltum að efla samstarfið við Landssamtök hjólreiðamann og aðildarfélög þess. Ein leið væri að bjóða hjólreiðasamtökunum að sinna borgandi verkefnum og þar væri æskilegt að einnig kæmi til framlag frá ríkisvaldi. Með þessum hætti hefur Landvernd fengið verkefni s.s. utanumhald um Grænfána-, og Bláfánaverkefnin.

Undir „Aðgerð IX: Samstarf um lög og reglugerðir“  væri ekki úr vegi að skuldbinda sig til samstarfs við hagsmuna- og þekkingaraðila, eins og LHM og helstu sérfræðinga eins og þá sem borgin hefur leitað til hjá verkfræðistofum/ráðgjafafyritækjum.  Við hjá LHM teljum líka að við höfum eitthvað til brunns að bera varðandi hjólaleigurnar (eins og sagði ofar), aðgerðum III, IV og fleiru.

Af öðrum sem væri hugsanlegt að stofna til samstarfs við má nefna Krabbameinsfélagið, Hjartavernd, Landlækni, stærri og minni búðir (sem vanta stæði), hjólreiðaverslanir, Ferðamálastofu, Farfugla (sem fá mikið af hjólandi gestum), Innanríkisráðuneytið, Samgöngustofu, Vegagerðina og erlendar vinaborgir og samtök eins og European Cyclists‘ Federation og Now We Move.

Kafli sem vantar : Fræðsla um bæði aðalskipulag, svæðisskipulag og hjólreiðaáætlun

Það hefur borið á því að mótstaða gegn þeim breytingum sem til stendur að fara í komi fram í blöðum, af hálfu hagsmunaaðila, frjálsra félagasamtaka, stjórnmálamanna og einstaklinga. Oft er vitnað í rök sem eru byggð á misskilningi.  Á meðan ekki er hægt að ná til allra, er það von okkar að borgin setji sér sem markmið að svara enn betur, og skipuleggja sig fyrir fram, en ekki láta gagnrýni koma fólki sem er til svara á óvart. Samskiptaáætlun gæti verið lausn á því!

Virðingarfyllst,
fyrir hönd stjórnar LHM

Ásbjörn Ólafsson – formaður LHM

Árni Davíðsson – formaður umsagnarnefndar

Morten Lange – varamaður í stjórn

Páll Guðjónsson – ritstjóri og vefstjóri

Í júní 2015 fengu Landssamtök hjólreiðamanna (LHM) tækifæri til að gera athugasemdir við greinargerð með forhönnunarteikningum af stofnstíg við Hafnarfjarðarveg yfir Arnarneshæð, sem Garðabær ætlar að leggja ásamt Vegagerðinni.

LHM gerði athugasemdir við við tillögur að breytingu á deiliskipulagi við Sigtún 38 og 40 vegna þess að stígurinn meðfram Kringlumýrarbraut liggur inni á deiliskipulagsreitnum fyrir þessar lóðir.

Í maí var haft samband við LHM vegna tillögu að lagningu stígs úr Reykjanesbæ að Flugstöð Leifs Eiríkssonar á Miðnesheiði.

Reykjavík 9. mars 2015

Endurskoðun hjólreiðaáætlunar – athugasemdir LHM.

Hér á eftir fara athugasemdir Landssamtaka hjólreiðamanna (LHM) við endurskoðun hjólreiðaáætlunar Reykjavíkurborgar.

Núverandi hjólreiðaáætlun – hvað hefur tekist vel?

Landssamtökin lýsa yfir ánægju með fyrirhugaða endurskoðun hjólreiðaáætlunar. Að mörgu leyti tókst mjög vel til með fyrstu hjólreiðaáætlun borgarinnar og hún hefur átt mikinn þátt í að vekja hjólandi samgöngur til vegs og virðingar. Af því sem vel hefur tekist til viljum við m.a. nefna eftirtalin atriði, sem alls ekki er tæmandi upptalning:

1.       Borgin hefur verið dugleg að leggja stíga og margt verið ágætlega gert þar. Til dæmis Fossvogsstígur frá Ægissíðu inn í Elliðaárdal, stígur meðfram Suðurlandsbraut, stígur meðfram Sæbraut, Borgartúnið, Hverfisgatan, brýrnar yfir Elliðaárnar og stígurinn úr Mjódd í Lindir í Kópavogi. Einnig margar minni framkvæmdir sem of langt mál væri að telja upp.

2.       Hjólreiðaáætlunin og almennur vilji borgarinnar til að gera vel í þessum málum.

3.       Leiðbeiningar borgarinnar um hönnun fyrir reiðhjól, mjög mikilvægt og vel unnið.

4.       Borgin hefur oft sýnt góðan vilja til samráðs og óskað eftir athugasemdum og umsögnum LHM.

5.       Nokkrar stofnanir borgarinnar sýna mikinn áhuga og frumkvæði í samgöngumálum almennt og í hjólreiðamálum sérstaklega.

6.       Borgin hefur bætt talningar og tölfræði yfir samgöngumáta.

7.       Margar hugmyndir hafa komið fram um gerð hjólastíga hjá borginni og virðist þannig vera lifandi áhugi hjá mörgum stjórnmálamönnum og starfsmönnum að halda áfram.

8.       Betri Reykjavík og beint fjármögnunarlýðræði í Betri Hverfi.

9.       Nýtt aðalskipulag markar leiðina áfram og styður vel við hjólreiðaáætlun og hefur metnaðarfull markmið.

10.   Snjóruðningur batnaði mikið í fyrra og í ár m.v. veturinn þar á undan.

11.   Kynningarefni borgarinnar um hjólreiðar hefur miðað að því að sýna hjólreiðar sem hversdagslegan ferðamáta, frekar en stunduð í sérfatnaði og með sérbúnað.

Endurskoðuð hjólreiðaáætlun –Hvað má gera betur?

Við teljum að nokkur atriði sem beint tengjast hjólreiðaáætlun megi gera betur og ætti hugsanlega að skerpa á þeim atriðum í endurskoðaðri hjólreiðaáætlun. Einnig eru nokkur atriði sem snerta vinnubrögð innan borgarinnar og við framkvæmdir sem þyrfti að laga eða halda betur utanum.

Hugmyndafræði, samfella í vinnu og tengiliðum.

1.       Hjólreiðaáætlunin hefur virkað hálft í hvoru munaðarlaus frá því að Pálmi Freyr sleppti af henni hendinni. Æskilegt er að hafa einn aðila í borgarkerfinu sem virkilega heldur utanum hana og framkvæmd hennar og reynir að tryggja að markmiðum hennar sé náð og reynir að fá alla í borgarkerfinu til að ganga í takt.
Tillaga: Búa til stöðu „Cycling Czar“ eins og í N.Y og fleiri borgum, það er vista hjólreiðaáætlunina hjá einum (eða fleiri) starfsmönnum sem hafa það hlutverk að halda utanum hjólreiðaáætlunina, hrinda henni í framkvæmd, fá hin ólíku kerfi borgarinnar til að ganga í takt og sjá til þess að mannvirki séu hönnuð samkvæmt leiðbeiningum borgarinnar. Gefa starfsmanninum nægan tíma til að sinna þessu hlutverki. Helst að hann starfi 100% að þessu. Annar kostur er að teymi innan borgarinnar hafi þetta hlutverk.

2.       Borgin hefur verið dugleg í að leggja fé í stíga með tilstyrk Vegagerðarinnar en það vantar að einhver hluti af þessu fé (t.d. 1%) fari í “mjúku” málin eins og hvatningar til hjólandi (t.d. ljós, bjöllur, endurskin á ökkla o.fl.), leiðbeininga-, kynningar- og fræðsluefnis, P.R. vinnu o.fl., o.fl.

3.       Æskilegt er að komið verði á föstu samstarfi sveitarfélaga á höfuðborgarsvæðinu innan vébanda SSH til að samræma stígamálin og samgöngumál gangandi og hjólandi.

4.       Samgönguvika og aðrir viðburðir eru e.t.v. ekki nægilega sýnilegir meðal almennra viðburða á vegum borgarinnar. Þær virðast snúast mest um listviðburði.
Tillaga: Hafa betri og öflugari samskipti út af viðburðum sem snerta samgöngur.

5.       Leggja áherslu á það að hjólreiðamenn séu a.m.k. tveir hópar eða kannski fjórir skilgreindir hópar, og að fólk geti tilheyrt þessum hópum eftir aðstæðum: Þau sem hjóla stundum á götum og vegum, og þau sem aldrei eða nánast aldrei hætta sér út á þá. Það mætti tala um: A. Ung börn, gamalmenni og annað fólk sem er óöruggt eða viðkvæmt + plús venjulegu fólki sem ekki treystir sér út á götum, eða sem stundum kýs að vera ekki á götu. B. Fólk sem hjólar til samgangna og “bjargar sér”, nema mögulega á stofnbrautum á háannatíma. C. Ferðafólk - sem geta verið mismunandi smeykir og ratvísir. D. Keppnis- og íþróttafólk sem fer mjög hratt yfir.

6.       Hafa formlegt samstarf við LHM og gera eins og Klaus Bondam , fyrrum umhverfisborgarstjóri Kaupmannahafnar benti á, að gefa sum verkefni til LHM, ásamt fjármagni. Eða auglýsa til umsóknar, með tveggja ára ramma eða álíka. Dæmi : Gæðaeftirlit á hjólaleiðum. Borga fyrir ráðgjafastörf og að halda hjólatengda atburði, svo sem ráðstefnur eða kennslu í viðhaldi reiðhjóla og samgönguhjólreiðar.

7.       LHM óskar eftir því að fá að koma með sín sjónarmið eða umsagnir við flestar framkvæmdir sem borgin fer í og varðar hjólandi umferð.

8.       Ábendingakerfi borgarinnar „Borgarlandið“ gefur ekki kost á almennilegri endurgjöf eða upplýsingagjöf til þess sem tilkynnir um hvernig ábendingu hans reiðir af. Það væri betra að hafa opið ábendingarkerfi sem gerir þeim sem tilkynnir og öllum almenningi kost á að fylgjast með afdrifum og úrvinnslu ábendinga. Það má t.d. benda á SeeClickFix kerfið sem hefur þessa eiginleika en það geta önnur sveitarfélög líka notað.

9.       Betri Reykjavík og Betri hverfi eru góð skref til aukins íbúalýðræðis en það mætti bæta úrvinnslu og endurgjöf til íbúa um afdrif tillagna þeirra. Þá væri eðlilegt að góðar tillögur sem rúmast ekki innan takmarkaðs fjárhags væru teknar til skoðunar og settar í framkvæmd síðar með fé af fjárhagsáætlun borgarinnar.

10.   Nú er í gangi vinnu um að koma á fót hjólaleigukerfi. Þetta er vandasamt verk og gott að ræða útfærslur, möguleika og áskoranir við marga aðila, ekki síst LHM, og erlenda sérfræðinga. Það er sennilega flest óákveðið um útfærslu, en hjólreiðaáætlunin ætti kannski að innihalda nokkrar línur um þessi áform.

Hjólreiðar á verksviði allra - Cycling in all policies.

11.   Mikil munur er á stofnunum borgarinnar í samgöngumálum. Borgin ætti að taka frumkvæðið og gefa öllum stofnunum færi á að gera samgöngusamninga og borga samgöngustyrki. Gera þyrfti kannanir á samgöngum starfsmanna á hverjum vinnustað og gera þetta að virkum þætti í umhverfismálum á hverjum vinnustað borgarinnar. Ætti að vera umhverfisstjóri/samgöngustjóri á hverjum vinnustað?

12.   Bæta þarf samstarf við menntasvið borgarinnar og gera skoðanakönnun í hverjum skóla á samgöngum skólabarna og kennara.

13.  Styðja betur við endurbætur í rammanum sem ríkið er með, lög, reglugerðir, samgönguáætlun. Ætti borgin að óska eftir aðild að Fagráði um samgöngur? Hvernig talar borgin einum rómi út á við með málflutningi sem styður markmið Hjólreiðaáætlunar. Eru verkferlar við umsagnir borgarinnar?

14.  Efla uppbyggilegan málflutning, ekki síst gagnvart fjölmiðlum, til að útskýra enn betur  þá vegferð sem flestar borgir virðast vera í, þar sem hjólreiðar eru mikilvæg lausn í samgönguskipulagi framtíðarinnar.

15.  Innan stjórnsýslu bæði borgar, annarra sveitarfélaga og hjá ríkinu er mikill þekking á lausnum sem miða að bílaumferð sem ferðamáta, en skortur er eðlilega á þekkingu um hjólreiðar. Ætti borgin að styðja fjárhagslega við einhverskonar þekkingarsetur um hjólreiðar, mögulega tengt ReykjavíkurAkademíunni eða álíka?

Tillögur um aðgerðir

16.   Nauðsynlegt er að hanna og setja upp vegvísakerfi við stígakerfi borgarinnar og alls höfuðborgarsvæðisins sem vísar mönnum leið með svipuðum hætti og vegvísar við vegi. Í Hjólreiðaáætlun ætti að koma fram hvernig slíku vegvísakerfi verði komið upp. Það þarf að hanna og setja upp í samvinnu við Vegagerðina og nágrannasveitarfélög. Búa þarf til nöfn á stíga sem ekki tengjast götum og gefa öllum stígum númer samkvæmt kerfi.

17.   Hafa „græna bylgju“ á umferðarljósum þar sem eru komin umferðarljós fyrir reiðhjól, t.d. miðað við 16 km hraða.

18.   Það væri gott að fá sjálfvirk umferðarstýrð umferðarljós á stíga með mikilli umferð með skynjara fyrir reiðhjól á gangbrautir yfir götur þar sem ýta þarf á hnapp til að fá grænt göngu/hjólaljós.

19.   Annað þessu skylt er að gefa upp tímann fram að næsta græna ljósi, t.d. með niðurtalningu. Oft vita menn ekki hvort ljós koma sjálfkrafa eða hvort hnappur virkar. Mikilvægt er að notendur fái endurgjöf og skynji hvernig ljós virkar. Þetta kæmi sér einnig mjög vel fyrir gangandi vegfarendur og ekki síst fyrir ferðamenn.

20.   Þá er viða um borgina umferðarstýrð umferðarljós á götum sem skynja illa eða alls ekki umferð reiðhjóla. Brýn þörf er á að laga þetta allstaðar til að auka öryggi og fækka tilvikum þar sem hjólað er yfir á rauðu ljósi.

21.   LHM mælist til þess að fundinn verði betri og öruggari leið til að þvera stofnbrautir til að komast hjá tvískiptum þverunum gangandi og hjólandi yfir stofnbrautir með grindabúri á milli aksturstefna. Þetta er óþægilegt fyrir notendur, erfitt eða útilokað í snjóruðningi og talsvert hættulegt með mörgum 90 gráðu beygjum. Hjólandi umferð á að komast yfir akbraut í einni atrennu og leiðin á að vera án hindrana og beygja. Lausnir á þessu hljóta að vera til og ætti að leita t.d. til Hollands eftir þeim.

22.   Viða um borgina eru hindranir á stígum sem skapa hættu og samkvæmt nýlegri úttekt Vegagerðarinnar hafa þær valdið ófáum slysum. Þetta eru t.d. gráir grjóthnullungar og gráar málmslár sem sjást illa t.d. í myrkri eða þegar snjóar yfir. Finna þyrfti aðrar leiðir til að stöðva óæskilega umferð, við sættum okkur betur við stöku bíl en slysagildrur. En að lágmarki ættu slíkar hindranir alltaf að vera vel sýnilegar í áberandi litum, upplýstar og með endurskini til að draga úr slysahættu. Rétt væri að staðla þær lausnir sem eru notaðar og nota frekar polla með ljósi og málaða með sýnileika-málningu.

23.   Fá lit eða upphækkanir á þveranir á afreinar af stofnbrautum sem skera hjóla/göngustíga eins og af Kringlumýrarbraut/Engjavegur/Sigtún.

24.   Það er enn erfitt að hjóla um miðbæinn nema brjóta lög. Oft er hjólað á móti einstefnu. Til að liðka fyrir væri gott að fá inn að hægt sé að leyfa hjólreiðar gegn einstefnu (liður 13).

Bætt framkvæmd

25.   Í hönnun og lagningu nýrra stíga er ekki alltaf farið eftir leiðbeiningum borgarinnar um hönnun fyrir reiðhjól. Dæmi er um að útfærslan eða framkvæmdin sé hættuleg fyrir hjólandi og gangandi umferð. Í sumum tilfellum er varla hægt að komast hjá því vegna aðstæðna og samskipti við aðra umferð en í öðrum virðist um hugsunarleysi að ræða, ranga hönnun, illa framkvæmt, lélegt eftirlit og/eða ekki nógu góða öryggisrýni.
Tillaga: Gera þarf öryggisrýni á nýjum framkvæmdum til að: a) tryggja að farið sé eftir leiðbeiningum um hönnun og b) tryggja að útfærsla hönnunar sé eins örugg og hægt er miðað við aðstæður.

26.   Á eldri stígum þarf að gera öryggisúttekt til að finna galla á hönnun og skort á viðhaldi þeirra. Meta þarf niðurstöður öryggisúttekta og gera áætlun um úrbætur. Flokka ætti úrbætur í flokkanna meiriháttar aðgerð, minniháttar aðgerð og viðhald. Meiriháttar aðgerðir ættu að koma í framkvæmdaáætlun vegna Hjólreiðaáætlunar og vera metnar og forgangsraðað. Minniháttar aðgerðir ættu í flestum tilvikum að vera metnar og forgangsraðað innan árs eða tveggja ára og vera lagaðar af fjárhagsáætlun ársins. Viðhald er eitthvað sem hverfisstöðvar geta gengið í eftir verkefnalista. Mikilvægt er að viðhaldsverkefni eins og trjáklippingar fari í gagnagrunn eða verkefnalista sem ekki gleymist, því margt af viðhaldinu þarf að framkvæma árlega eða á einhverra ára fresti.

27.   Það kemur fyrir að verktakar og framkvæmdaaðilar vinna ekki verk eins og til er ætlast og koma fram gallar á framkvæmd stuttu eftir að þeim lýkur. Til dæmis að kennisnið stígs sé ekki eins og til er ætlast, frostlyfting skemmir stíg á fyrsta vetri, skil á nýju eða viðgerðu malbiki við eldra malbik sé óslétt o.fl.
Tillaga: Þekking verktaka og starfsmanna þarf að vera nóg til að framkvæma verk. Eftirlit með framkvæmdum þarf að tryggja að farið sé eftir hönnun og verk sé unnið eins og til er ætlast. E.t.v. þarf að útbúa leiðbeiningar fyrir eftirlitsaðila borgarinnar til að bæta eftirlit.

28.   Við framkvæmd verka þarf að tryggja viðunandi hjálieiðir og að merkingar, öryggi og þægindi gangandi og hjólandi sé í lagi þegar framkvæmdir við götur og hús fara fram. Nú í mars 2015 er eitt slæmt dæmi og eitt betra að sjá á Hverfisgötu af þessu tagi.

29.   Það má bæta utanumhald, öflun gagna og miðlun upplýsinga hjá borginni um tölfræði yfir samgöngumáta. Nú er komin einn hjólateljari og talið er á sniðum 4 sinnum á ári og gerð er skoðanakönnun á haustmánuðum (sem ætti að vera í oktober). Þar koma væntanlega inn gagnlegar upplýsingar en það þarf að miðla niðurstöðum meira og betur en nú er gert. Árstíðasveiflan í fjölda hjólandi er vel þekkt. Ferðavenjukönnun var gerð 2002, 2011 og 2014. Þær hafa smásaman verið að nálgast rétta árstímann en æskilegt er að gera Fvk. í sept/okt til að umferð alllra hópa hjólandi komi með. Þegar þær eru gerðar um miðjan vetur eru nær öll börn hætt að hjóla en fvk. nær niður í 6 ára aldur.

30.   Skjól er mikilvægt fyrir hjólandi og gangandi umferð. Skjól er almennt þokkalegt í gróinni og þéttri byggð en mun minna í nýrri hverfum og úthverfum. Í Hjólreiðaáætlun væri hægt að fjalla um þennan þátt og borgin gæti látið gera áætlun um skjólmyndun með gróðursetningum.

Viðhald og þjónusta

31.   Skemmdir eru bæði á stígum og sumum götum sem mikið er hjólað á (Laugavegur við Hlemm t.d., og fleiri stöðum þar sem þung umferð skemmir malbikið). Ný hjólreiðaáætlun ætti að stuðla að betri viðhaldi á þessu sviði.

32.   Vetrarviðhald. Bæta þarf þjónustu á aðalleiðum þannig að snjó sé rutt þegar þörf er á, þá einnig seinnipart dags og bæta þarf vinnubrögð við moksturinn. Það eru t.d. enn brögð að því að tæki hossast vegna of mikils hraða og skilja eftir sig kamba af snjó. Þá þarf að laga ákveðna stíga sem erfitt er að ryðja vegna þess að þeir eru ósléttir eða vegna krapaelgs af völdum þess að þeir liggja neðar enn landið í kring (rangt kennisnið). Til framtíðar þarf að meta hvaða aðferðir gefast best til að ryðja stíga og hvort eða hvenær hálkuvörn sé æskileg.

Virðingarfyllst

f.h. stjórnar LHM

Árni Davíðsson

formaður umsagnarnefndar.

PDF Endurskoðun hjólreiðaáætlunar – athugasemdir LHM

Fulltrúar LHM eru ánægðir með nokkur meginstef í framkomnu frumvarpi en eru með nokkrar þungar athugasemdir við það. Athugasemdirnar eru settar fram hér að neðan í tveimur köflum, almenn umsögn um frumvarpið og athugasemdir við einstakar greinar þess.

Stjórn LHM óskar eftir því að fá að koma á fund Umhverfis- og samgöngunefndar til að gera nánari grein fyrir máli sinu og svara spurningum.  Hér er stutt upptalning á helstu punktum: 

* Það þarf skýra skilgreiningu á reiðhjólum, ekki  órökstudda skilgreining sem brýtur í bága við málvenju, þrátt fyrir orðaðan ásetning í greinargerð.

* Ekki ætti að að heimila umferð léttra bífhjóla (tegund I) á öllum gangstéttum. Það myndi gangi þvert gegn  stemningu í þjóðfélaginu, þar sem mörgum þýkir nógu mörg vandamál koma upp við að gangandi og fólk á reiðhjól samnýta stíga og gangstéttir.

* Ekki ætti að banna létt bífhjól (tegund I) á götum með 50 km hámarkshraða og yfir ( sjálfgefin hámarkshraði í þéttbýli ). Það væri mikill skerðing á ferðafrelsi og  brot á meðalhófsreglu. Þar að auki myndi hættan ekki hverfa,  heldur færast frá vegum yfir á gangstéttir, og koma niður á gangandi og hægfærari fólki á reiðhjólum, sér í lagi börnum, gamalmennumi og öðrum hópum sem eru viðkvæmir.

* Ekki ætti að banna létt bífhjól á öðrum vegum með hámarkshraða yfir 50 km/klst.  Það væri mikill skerðing á ferðafrelsi utan þéttbýlis og  brot á meðalhófsreglu.

Frumvarpið er sagt innihalda breytingar sem Íslandi er skylt að innleiða vegna EES samningsins,  eða mál sem brýnt þýkir að breyta.  Við getum engan vegin séð að þessi útskýring haldi fyrir ofangreind atriði, né að rök hafi verið færð fyrir þeim.

Umsögnin öll:

Umsögn Landssamtaka hjólreiðamanna við frumvarpið Umferðarlög (EES-reglur) 102. mál. 144 löggjafarþing 2014-2015

Inngangur: Ferðamenn sem koma með reiðhjól í flugi um Flugstöð Leifs Eiríkssonar hafa um árabil fengið nokkuð óblíðar móttökur í flugstöðinni og er nú lag að gera betur.

Ef stækka á þjónustusvæði og bæta við bílastæðarými við flugþjónustusvæðið, teljum við rétt að benda á það sem betur má fara í móttöku og brottför ferðamanna sem fara um flugstöðina með reiðhjól meðferðis.

Samkvæmt rannsóknum virðast hjólreiðamenn sem koma til landsins stoppa að jafnaði lengur í landinu en aðrir ferðamenn, hafa tekjur yfir meðaltekjum og almennt vel menntaðir. Þeir ferðast um landið með umhverfisvænum hætti, hjóla og nota almenningssamgöngur. Þeir kaupa þjónustu um allt land, mat og ýmisskonar þjónustu og afþreyingu.

Jákvæð áhrif aukinna hjólreiða á lýðheilsu, s.s. í baráttunni við offitu, hreyfingarleysi, hjartasjúkdóma, streitu, þunglyndi, mengun og ótalmargt fleira eru einhver þau mestu sem völ er á. Því ætti að hlúa að hjólreiðum og bjóða ferðamenn með reiðhjól sérstaklega velkomna í flugstöðina. Félli það og vel að þeirri ímynd sem við viljum flest að Ísland hafi í hugum gesta.

Umsögnin öll:

Umsögn Landssamtaka hjólreiðamanna v. breytinga á deiliskipulagi flugþjónustusvæðis á Keflavíkurflugvelli

Deiliskipulag Keflavíkurflugvallar

2. september barst svar frá Isavia

Svar til LHM vegna athugasemda við deiliskipulag

LHM kom að athugasemdum við hönnun stígs frá Litlaskógi að Brúarlandi í Mosfellsbæ í febrúar 2014. Stígurinn var lagður nú í sumar og tókst ágætlega til frá Litlaskógi að Langatanga en ekki eins vel frá Langatanga að Þverholti meðfram Bjarkarholti og Háholti.

LHM gerði  athugasemdir við tillögu að endurskoðun á Aðalskipulagi Hafnarfjarðar á vormánuðum 2014.

Aðalskipulagið var samþykkt af bæjarstjórn um mitt ár 2014 og er hér:  Aðalskipulag Hafnarfjarðar 2013 til 2025.

Hér er bréf til Hafnarfjarðar með athugasemdum LHM: 

Afgreiðsla Hafnarfjarðar á athugasemdum er hér:         

Landssamtök hjólreiðamanna sendi öllum sveitarfélögum á höfuðborgarsvæðinu bréf haustið 2013 vegna 2+1 metra stígamerkinga á stígum. Það var gert vegna þess að tvö af sveitarfélögunum hafa nýlega tekið upp þessar merkingar nú þegar Reykjavíkurborg er hætt að merkja stígana með þessum hætti. Þá var bent á þau atriði sem sérstaklega átti við hvert sveitarfélag.

Þrátt fyrir að LHM hafi verið ósátt við nokkur atriði í frumvarpi þáverandi umhverfisráðherra til nýrra Náttúruverndarlaga nú í vor, þá tókst að sníða suma af agnúunum af í meðferð þingsins. Hins vegar vegur sú réttarbót, sem fólst í styrkingu almannaréttarins, það mikið að samtökin telja óráð að afnema lögin í heild sinni, heldur þarf eingöngu að færa 19. grein (umferð hjólreiðamanna) í fyrra horf með því að fella 2. mgr. 19. gr. niður. Í raun gangi núverandi lög, ef eitthvað er, óþarflega skammt þegar kemur að almannaréttinum, en góður og skýr almannaréttur á að geta forðað okkur frá umræðu um það hverjir séu verðugir þess að eiga land á Íslandi, og hverjir ekki.
Vilji menn hins vegar ganga lengra í þeim málum, eru núverandi lög mun betri grunnur til að byggja á en eldri lögin.
LHM leggjast því gegn frumvarpinu.

Umsögn Landssamtaka hjólreiðamanna vegna frumvarps til laga um náttúruvernd (brottfall laganna), 167. mál.

LHM gerði  athugasemdir við tillögu að endurskoðun á Aðalskipulagi Reykjavíkur 2010 til 2030.

Hér er bréf til borgarinnar með umsögn LHM.

Svarbréf Reykjavíkurborgar til LHM er hér.

Hér er sagt frá afgreiðslu nýs aðalskipulags og hér er tekið saman yfirlit yfir athugasemdir gerðar við aðalskipulagið og svör borgarinnar.

Hér að neðan er tekið út svar borgarinnar við athugasemdum LHM:

Nr. 193 Landssamtök hjólreiðamanna

Athugasemd: Ýmsar ábendingar við stefnuna um Vistvænar samgöngur og almenn markmið
aðalskipulagsins.

Umsögn: Í athugasemd lýsa Landsamtök hjólreiðamanna yfir ánægju með þá stefnu sem kemur fram í nýju aðalskipulagi og telja að stefnan samræmist vel markmiðum þeirra um að auka aðgengi hjólreiða í víðum skilningi. Í ítarlegri athugasemd er margar gagnlegar ábendingar og athugasemdir sem vert er að hafa til hliðsjónar við loka frágang á texta í kaflanum Vistvænar samgöngur, uppfærslu á umhverfisskýrslu, við gerð aðgerðaráætlunar í framhaldi staðfestingar aðalskipulagsins og við gerð hverfisskipulagsins. Ábendingar leiða þó ekki til efnislegrar breytinga á tillögunni. Kort yfir hjólastíga verður þó yfirfarið með hliðsjón af hjólreiðaáætlun Reykjavíkur, Hjólaborgin og þess gæta að samræmi sé á milli. Minnt er á að stefna aðalskipulags má ekki voru of bindandi varðandi breytingar á legu einstakra stíga eða flokkun þeirra og er það ástæðan fyrir að hjólastígar eru sýndir óflokkaðir á korti aðalskipulagsins. Tekið er líka fram að hjólreiðaáætlunin Hjólaborgin, sem endurskoðuð er með reglubundnari hætti en aðalskipulagið, sé lögð til grundvallar við framfylgd stefnu um bættar hjólasamgöngur.

Viðbrögð/svar: Leiðir ekki til breytinga á tillögu, en texti um forsendur í kaflanum Vistvæntar samgöngur og í umhverfisskýrsla uppfærður með hliðsjón af ábendingum. Kort er sýnir hjólastíga verður yfirlesið og borið saman við kort í Hjólaborginni.

Garðabær auglýsti nú í sumar tillögu að deiliskipulagi íbúðarbyggðar í Arnarnesi. Deiliskipulagstillagan var sett fram á tveimur uppdráttum og í greinargerð. Greinargerðina má finna í auglýsingu Garðabæjar. Í tillögunni var m.a. gert ráð fyrir nýjum tengistíg sem er skilgreindur sem göngu- og hjólreiðastígur innan við hljóðmönina meðfram Hafnarfjarðarvegi. LHM gerði athugasemdir við tillöguna í bréfi 27. ágúst 2013.

Samgöngusamningur er formlegur samningur á milli vinnuveitenda og starfsmanna um að starfsmenn sem nýta vistvænar samgöngur á leið til og frá vinnu og eða til ferða á vegum vinnuveitanda. Oftast er starfs­manninum umbunað með einhverjum hætti s.s. mánaðarlegum greiðslum, afslætti af strætó­gjöldum o.s.frv. Heimilt er að draga slíkar greiðslur eða hlunnindi frá skatti.

Landssamtök hjólreiðamanna hafa tekið saman þetta minnisblað um samgöngusamninga sem og skel um hvernig samgöngusamningur gæti litið úr.

Í vor var fulltrúi LHM boðinn á fund í Garðabæ með fulltrúa Garðabæjar og Landslags ehf. þar sem kynnt var fyrirhugaður stígur í Garðahrauni norðvestan Reykjanesbrautar milli mislægra gatnamóta við Urriðaholt og Vífilsstaðalæk. Einnig var kynnt framhald þessa stígs í suður meðfram Austurhrauni að Kaplakrika. LHM gerði í framhaldinu þessa umsögn um þessa framkvæmd.

Umhverfis- og skipulagsráð Reykjavíkurborgar óskaði í bréfi eftir umsögn LHM um tillögu að hjóla- og göngustíg með brúm yfir Elliðaárnar. Stígurinn nær frá nýja hringtorginu við syðri undirgöngin undir Reykjanesbraut í Elliðárdal, yfir "Eyjuna", að gömlu rafstöðinni við Rafstöðvarveg.

Núna í vor auglýsti Hafnarfjörður tillögu að deiliskipulagi fyrir hjólastíg á Bæjarhrauni í samræmi við 41. grein skipulagslaga nr. 123/2010.

LHM gerði athugasemdir við deiliskipulagið og benti á mögulegar tengingar við þennan nýja stíg.

Núna í vor var auglýst endurskoðun aðalskipulags Mosfellsbæjar og gerði LHM athugasemdir við legu stíga meðfram Vesturlandsvegi.

Tillögur Landssamtaka hjólreiðamanna að breytingum á reglugerð nr. 608/2008 um Vatnajökulsþjóðgarð (PDF)
Reykjavík, 26. janúar 2013

Tillögur Landssamtaka hjólreiðamanna að breytingum á Stjórnunar- og verndaráætlun Vatnajökulsþjóðgarðs (PDF)

Reykjavík, 26. janúar 2013

Fulltrúi LHM í Umferðarráði lagði fram ályktun LHM um Umferðarráð í tilefni af því að fyrirhugað var að leggja niður Umferðarráð og setja á stofn nýtt Fagráð samkvæmt 3. gr. laga nr. 119/2012 um Samgöngustofu, stjórnsýslustofnun samgöngumála.

Ályktunin var svo hljóðandi.

Landssamtök hjólreiðamanna, LHM; um gildi og framtíð Umferðarráðs.

* LHM styður þá hugmynd að til sé samráðsvettvangur um samgöngumál þar sem stofnanir og hagsmunaaðilar komi saman. Þar skapast vettvangur til mikilvægra skoðana- og upplýsingaskipta.  
* LHM telur rétt að fá hagsmunaaðila gangandi vegfarenda og notendur almenningsfarartækja að þessum samráðsvettvangi. Þessir vegfarendahópar eiga ekki fulltrúa í Umferðarráði í dag.
* LHM bendir á mikilvægi virkra samgangna gagnvart lýðheilsu.  Samgöngur ætti að skoða út frá lífvænu borgarumhverfi með ábyrgð gagnvart loftmengun, staðbundna og hnattræna, velferð fólks og huga vel að því að skapa ánægjulegt rými í þéttbýli til að vera manneskja. Máli okkar til stuðnings bendum við á  stefnur og skýrslur erlendra stofnanna sem benda á mikilvægi þess að stórefla virkan samgöngumáta.  (**)
* LHM telur rétt að stjórnvöld styrki verulega vægi virkra samgöngumáta og hafi vegna þessa gott  samstarf við hagsmunaaðila
 * LHM óskar eftir því að þeir sem að ráðinu koma, tileinki sér að tala um Virka vegfarendur, þegar talað er um gangandi, hjólandi og þá sem ferðast með almenningsfarartækjum. Vinsamlegast leggið af hugmyndina um óvarða vegfarendur.

Ef af áformum verður um að leggja ráðið niður, væri æskilegt:
a) að nefnd verði skipuð til að ræða hvernig megi í framtíðinni ná þeim markmiðum sem Umferðarráð var sett upp til að þjóna
b) að Umferðarrað verði látið starfa áfram uns nefndin hefur skilað áliti sínu.

Til innblásturs í umræðum um úrbætur mætti nefna :
* Fækka fjölda fulltrúa í ráðinu. T.d. mætti hafa einn sameiginlegan fulltrúa  lögreglu, sömuleiðis atvinnuvega tengd bílum.
* Hafa sameiginlega fundi með aðilum úr skipa- og flug-geiranum. Mögulega geta þessir geirar lært eitthvað hvor af öðrum.
 
* Að almenningur geti óskað eftir að mál séu rædd í Umferðarráði eða þann vettvangur sem tæki við af honum

* LHM telur rétt að til komi greiðsla fyrir fundarsetu hagsmunaaðila sem þurfa að sinna þessari vinnu í sjálfboðaliðastarfi og taka sér frí úr vinnu.  Ekki síst er þetta mikilvægt í þeim tilfellum sem er verið að gæta hagsmuna samgöngumáta eða hópa sem opinber stefna er um að efla, vegna fjölmargra kosti virkra samgöngumáta og  eflingar almenningssamgangna fyrir almannahag.

Reykjavík 13.desember 2012, fyrir hönd stjórnar
Árni Davíðsson, Morten Lange, Sesselja Traustadóttir

** Hér má nefna sem dæmi aðalskipulög borgarinnar, Íslenskar skýrslur um losun gróðurhúsalofttegunda, samgöngusamningar ráðuneyta og stofnanna, markmiðsgrein samgönguáætlunar og frumvarps til umferðarlaga,  skýrslur og verkefni OECD/ITF, WHO, DG Environment og FP7 (ESB), ICLEI, European Mobility Week.

Umhverfis- og samgöngusvið Reykjavíkur kynnti LHM tillögu að forhönnun að endurgerð Hverfisgötu og Frakkastígs þar sem gert er ráð fyrir lagningu hjólastígs. Tillögurnar eru dagsettar í september 2012.

Umsögn Landssamtaka hjólreiðamanna v. frumvarps til nýrra umferðarlaga, mál 179 á 141. löggjafarþingi.
Umsögninga má lesa hér: PDF skjal.

Það inniheldur einnig:

Áskorun frá European Cyclist Federation (ECF) til íslenskra þingmanna um að hafna frumvarpi um hjálmaskyldu. PDF

Opið bréf sem Lars Bo Andersen, sem manna mest hefur rannsakað áhrif hjólreiða á lýðheilsu, skrifaði þingmönnum danska þingsins  þar sem hann skoraði á danska þingmenn að hafna lagafrumvarpi sem átti að banna dönskum ungmennum undir 15 ára aldri að hjóla án reiðhjólahjálms og annað opið bréf undirritað af fjölda sérfræðinga af sama tilefni.